Nghĩ về những "điểm nhấn đô thị"
Theo ý kiến của chuyên gia, điểm nhấn đô thị (ĐT) là những vật thể trong ĐT dễ thu hút sự quan tâm vì có những đặc tính vật chất đáng chú ý hay mang ý nghĩa lịch sử văn hóa.
Hệ thống điểm nhấn ĐT là những dấu mốc dùng để định hướng và tạo ấn tượng mang đặc thù địa điểm. Trong ĐT có 2 loại điểm nhấn: tự nhiên (như núi đồi) và nhân tạo (công trình kiến trúc, tượng đài).
Không quá đáng nếu nói rằng, mức độ cổ kính hay khang trang, hiện đại… của một ĐT phụ thuộc rất lớn vào những “điểm nhấn” của chính ĐT đó. Hiểu đơn giản thì điểm nhấn chính là dấu hiệu nhận diện của một ĐT.
Nghĩa là, chỉ cần nghe qua tên điểm nhấn hoặc nhìn từ xa (từ phía sông hay từ không trung bao la xuống mặt đất) thấy điểm nhấn thì đã biết đó là ĐT nào.
Điểm nhấn có thể là dòng sông, chiếc cầu, tòa nhà, khách sạn hay trung tâm thương mại cao tầng…
Gần đây, TP Vĩnh Long có nhiều “điểm nhấn” được xây dựng như: bờ kè, trung tâm thương mại, khách sạn… Những công trình này không chỉ giúp tăng vẻ mỹ quan ĐT mà còn là góp phần phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia ĐT, các điểm nhấn ĐT thường đi kèm không gian công cộng bởi nó đồng thời là điểm nhấn hoạt động văn hóa có ý nghĩa lớn với cư dân ĐT, chứ không cục bộ cho một nhóm nhỏ sống quanh đó, không chỉ dành riêng cho công trình.
Cho nên, cần rất thận trọng khi chọn lựa điểm nhấn, cả về vị trí, cao độ, ý nghĩa văn hóa, chức năng hoạt động công trình, ngôn ngữ kiến trúc.
Cần xét trên bối cảnh ĐT rộng hơn và cả chiều sâu lịch sử. Cho nên, chính quyền ĐT cần khẳng định trong quy hoạch của mình hệ thống điểm nhấn chính, vị trí, đặc tính văn hóa, và các quy định khống chế...
Nếu quy hoạch đề xuất tạo ra những khu vực điểm nhấn mới, thì cần có hướng dẫn cụ thể để đảm bảo những công trình cao vượt bậc mới, vừa tôn trọng những giá trị đang có, vừa đáp ứng yêu cầu thể hiện văn hóa ĐT và thời đại. Tóm lại, khái niệm điểm nhấn không được phép hiểu sơ sài, dẫn đến áp dụng lệch lạc, bị lợi dụng.