Nhiều đổi mới trong hoạt động dân cử

Trương Văn Sáu Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh

Năm 2017 là năm đánh dấu nhiều đổi mới quan trọng trong hoạt động của HĐND tỉnh, khẳng định vị thế cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Trước thềm năm mới, Báo Vĩnh Long có cuộc trao đổi với ông Trương Văn Sáu- Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh về những kết quả đạt được cũng như phương hướng trong hoạt động HĐND năm 2018.

Trong năm qua, các vị đại biểu HĐND tỉnh đã phát huy tốt hơn vai trò, trách nhiệm, khẳng định vị trí là người đại diện ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân.

* HĐND tỉnh là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân trong tỉnh, xin ông cho biết những hoạt động nổi bật của HĐND tỉnh trong năm qua?

- Theo quy định của pháp luật, HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên;

HĐND có hai chức năng chính: một là quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương; hai là giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật ở địa phương và việc thực hiện nghị quyết của HĐND.

Năm 2017, HĐND tỉnh tiếp tục có nhiều đổi mới về nội dung, phương pháp hoạt động nâng cao chất lượng kỳ họp. Thường trực, các ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND thực hiện đầy đủ các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao theo luật định.

Tổ chức thành công 3 kỳ họp, gồm 2 kỳ họp thường lệ và 1 kỳ họp bất thường, đã biểu quyết thông qua 53 nghị quyết, trong đó có 21 nghị quyết quy phạm pháp luật.

Thường trực HĐND đã tiến hành 60 cuộc khảo sát, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước và Nghị quyết của HĐND tỉnh về nhiều vấn đề: công tác cải cách hành chính nhà nước; công tác quản lý nhà nước về y tế, chất lượng hoạt động khám, chữa bệnh tại các bệnh viện;

vệ sinh an toàn thực phẩm, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân; về đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước;

về thể dục, thể thao và chế độ chính sách đối với cán bộ quản lý và nhà giáo theo đề nghị của Ủy ban Văn hóa- giáo dục thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội...

Ngoài ra, đại biểu HĐND, Thường trực, các ban HĐND còn tiến hành các cuộc khảo sát theo kiến nghị của cử tri như: công tác khắc phục và phương án ứng phó xâm nhập mặn; chất lượng nước sinh hoạt nông thôn; công tác quản lý về hàng giả, hàng kém chất lượng đối với mặt hàng vật tư nông nghiệp...

Qua khảo sát, Tổ đại biểu HĐND, Thường trực, các ban HĐND đã có văn bản gửi các cơ quan chức năng giải quyết và đã có nhiều trường hợp được UBND tỉnh, các ngành giải quyết nhanh chóng theo kiến nghị của Thường trực HĐND, các ban, Tổ đại biểu HĐND.

Chất lượng hoạt động khảo sát, giám sát của đại biểu HĐND, Thường trực, các ban HĐND tỉnh có nhiều đổi mới.

Đặc biệt, lần đầu tiên Thường trực HĐND tỉnh phân công 3 tổ đại biểu thực hiện giám sát và tổ chức chất vấn Chủ tịch UBND tỉnh và thủ trưởng các ngành tại phiên họp Thường trực HĐND giữa 2 kỳ họp HĐND theo quy định của Luật Giám sát Quốc hội và HĐND.

Việc giám sát tại kỳ họp đã được nhiều đại biểu quan tâm hơn, thể hiện qua việc nghiên cứu tài liệu sâu hơn, gửi ý kiến chất vấn sớm hơn, nhiều hơn, lựa chọn những vấn đề bức xúc được nhiều cử tri quan tâm, đặc biệt đại biểu có theo dõi, chất vấn lại làm sáng tỏ vấn đề.

Chính sự đổi mới này góp phần nâng cao chất lượng các kỳ họp, nhất là đóng góp sâu vào các tờ trình, dự thảo nghị quyết nhằm làm rõ những căn cứ pháp lý, những vấn đề thực tiễn đòi hỏi cần ban hành nghị quyết cũng như nguồn lực để thực hiện nghị quyết sau khi ban hành.

Thường trực HĐND tổ chức thành công, đạt chất lượng hội nghị Thường trực HĐND khu vực ĐBSCL lần thứ 26 với chủ đề “Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND”.

Qua đó tổng hợp được nhiều kinh nghiệm quan trọng để áp dụng cho hoạt động HĐND, đồng thời kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương kịp thời hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh- Trương Văn Sáu khảo sát tình hình phát triển kinh tế- xã hội tại huyện Vũng Liêm. Ảnh Hải Yến

* Một trong những chức năng quan trọng của HĐND tỉnh là cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước thông qua việc ban hành các nghị quyết tại kỳ họp, nhằm góp phần quan trọng thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh. Ông có thể điển hình một số nghị quyết do HĐND ban hành tạo nên những hiệu ứng tích cực đi ngay vào cuộc sống?

- Năm 2017, HĐND tỉnh đã ban hành được 53 nghị quyết các loại. Trong đó một số nghị quyết chuyên đề tác động đến quá trình phát triển của năm 2017 như: Nghị quyết về phát triển kinh tế- xã hội năm 2017; chính sách cho vay vốn hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2016- 2020; nghị quyết quy định nội dung, mức chi hỗ trợ dự án phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo giai đoạn 2016- 2020; nghị quyết về phê duyệt kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm giai đoạn 2016- 2020... Các nghị quyết trên được đa số nhân dân đồng tình và ủng hộ nên sớm đi vào đời sống xã hội. HĐND tỉnh tổ chức giám sát chặt chẽ để đảm bảo việc thực thi các nghị quyết có hiệu quả góp phần hoàn thành các nhiệm vụ kinh tế- xã hội của tỉnh, góp phần đắc lực vào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

* Ông có thể đánh giá thêm hoạt động khảo sát, giám sát quá trình thực thi pháp luật và nghị quyết của HĐND tỉnh, những điểm mới trong các hoạt động này so với trước đây và đâu là vấn đề mà ông tâm đắc nhất?

- Điểm mới trong hoạt động HĐND được pháp luật quy định đó là tăng cường thêm sự giám sát của tổ đại biểu và thẩm quyền yêu cầu giải trình, chất vấn của Thường trực HĐND tỉnh giữa hai kỳ họp. Trong năm, Thường trực HĐND tỉnh đã điều hòa, phân công 3 Tổ đại biểu HĐND tỉnh tổ chức các đợt khảo sát, giám sát về tình hình xử lý ô nhiễm môi trường tại một số khu dân cư, cơ sở sản xuất kinh doanh; việc thực hiện pháp luật về phòng, chống cháy nổ tại một số khu dân cư, cơ sở sản xuất kinh doanh; giám sát việc thu phí qua phà, phí qua đò...

Tổng hợp tình hình sau các đợt khảo sát, giám sát cùng với ghi nhận ý kiến cử tri sau kỳ họp giữa năm, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức phiên chất vấn và trả lời chất vấn giữa hai kỳ họp năm 2017, với 2 nhóm vấn đề về việc kiểm tra, xử lý vi phạm trong kinh doanh hàng gian, giả, kém chất lượng đối với hàng hóa vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp; việc cấp phép, kiểm tra, quản lý các hoạt động cung ứng nước sạch sinh hoạt cho nhân dân tại khu vực nông thôn. Việc tổ chức phiên chất vấn nhằm làm rõ trách nhiệm quản lý nhà nước của ngành chuyên môn và UBND các cấp để kịp thời có giải pháp thực hiện có hiệu quả các vấn đề của đại biểu và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

Vấn đề tôi tâm đắc nhất trong hoạt động của HĐND tỉnh Vĩnh Long trong năm qua, đó là các vị đại biểu HĐND tỉnh đã phát huy tốt hơn vai trò, trách nhiệm, khẳng định vị trí của mình là người đại diện ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, đem được tiếng nói của cử tri, hơi thở của cuộc sống vào nghị trường, giúp cho UBND tỉnh và các ngành, các cấp kịp thời khắc phục những hạn chế, thiếu sót trong quá trình chỉ đạo, điều hành thực hiện chính sách, pháp luật và nghị quyết HĐND tỉnh. Nét thể hiện rõ nhất đó là đại biểu đã sâu sát với cơ sở, tham gia các hoạt động giám sát đầy đủ hơn, tham gia đề xuất, kiến nghị sát tình hình và tìm hiểu kỹ hơn, lựa chọn các vấn đề chất vấn và sẵn sàng chất vấn lại làm rõ vấn đề và trách nhiệm của đơn vị, cá nhân được chất vấn. Hầu hết các phiên chất vấn trả lời chất vấn thể hiện tinh thần thẳng thắn, dân chủ và xây dựng. Hiệu quả và sự thành công của hoạt động HĐND phải kể đến sự phối hợp chặt chẽ của UBND tỉnh và Ủy ban MTTQ các cấp.

Năm 2017, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức thành công hội thảo về “Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND trong việc thực hiện Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015”, của Thường trực HĐND các tỉnh khu vực ĐBSCL. Ảnh: THANH TÂM

* Phát huy kết quả đạt được trong năm qua, theo ông, HĐND tỉnh sẽ có những đổi mới gì trong các hoạt động năm 2018 để việc ban hành các nghị quyết cũng như giám sát thực hiện nghị quyết và những kiến nghị của cử tri được hiệu quả, góp phần xây dựng tỉnh nhà phát triển toàn diện, vững chắc?

- Tại kỳ họp cuối năm, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết về phát triển kinh tế- xã hội, quốc phòng an ninh năm 2018. Đó cũng chính là nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động của HĐND tỉnh. Đồng thời ban hành các nghị quyết chuyên đề về quy hoạch trung và dài hạn như: quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế- xã hội; quy hoạch xây dựng, cơ cấu lại nền kinh tế, chính sách thu hút đầu tư, thu hút cán bộ giỏi cho ngành y tế…

Năm 2018, HĐND tỉnh sẽ chấn chỉnh công tác tham mưu, đề xuất, xây dựng nghị quyết đảm bảo đúng thời gian, trình tự thủ tục theo quy định, đổi mới cách thức tổ chức kỳ họp theo hướng giảm bớt thời gian trình bày văn bản, dành thời gian thỏa đáng cho thảo luận, tranh luận, chất vấn và chất vấn lại.

Ngoài ra, làm tốt hơn nữa công tác phối hợp tổ chức tiếp xúc cử tri. Mỗi đại biểu HĐND dành thời gian tham gia đầy đủ các cuộc tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp. Nghiên cứu kỹ các văn kiện để báo cáo phù hợp với từng nhóm cử tri, giải đáp thỏa đáng những ý kiến, kiến nghị của cử tri đề đạt. Tổ chức các cuộc tiếp xúc cử tri theo chuyên đề nếu cần thiết, lấy ý kiến phản biện xã hội của Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị xã hội, phản biện của chuyên gia từ khâu xây dựng chủ trương, chính sách để phối hợp giám sát việc đưa chủ trương, chính sách vào thực tế cuộc sống của nhân dân.

Thường trực, các ban HĐND tỉnh kịp thời xây dựng kế hoạch khảo sát, giám sát chuyên đề đối với những vấn đề bức xúc của nhân dân, những kiến nghị sau giám sát, những ý kiến của cử tri được ngành tỉnh hứa thực hiện hoặc ý kiến bức xúc chính đáng của cử tri mới phát sinh và những nghị quyết HĐND tỉnh đã thông qua. Tiếp tục tổ chức tốt phiên giải trình hoặc chất vấn giữa hai kỳ họp trong năm. Nội dung chất vấn tập trung vào việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật và nghị quyết HĐND tỉnh (khóa IX) đã ban hành; những nội dung mà Thường trực HĐND và các ban HĐND kiến nghị sau khảo sát, giám sát; những nội dung mà UBND, các ngành đã hứa giải quyết tại kỳ họp. Phân công theo dõi, giám sát, thẩm định kết quả thực hiện các kiến nghị sau giám sát và giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân. Có biện pháp đề nghị xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm, làm việc không hiệu quả, công việc trì trệ kéo dài.

Song song đó, thực hiện đầy đủ và nghiêm túc kế hoạch tiếp công dân. Tiếp nhận và chuyển kịp thời đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân đến cơ quan chức năng giải quyết. Đôn đốc việc giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Đồng thời, thực hiện tốt quy định theo Nghị quyết số 85/2014/QH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIII “về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn”. l

* Xin cảm ơn ông đã dành thời gian trả lời cuộc phỏng vấn này!

THANH TÂM (thực hiện)