Đừng buồn nghe cá nhỏ

Khi sa mưa đầu mùa, khi con nước ngầu đỏ phù sa cuồn cuộn đổ về, thì cũng là lúc trên các cánh đồng, sông rạch, tôm cá vào mùa sinh sôi.

Nhưng buồn thay, cũng lúc này ở khắp các chợ lớn nhỏ, không thiếu những người bưng hàng thau, hàng thúng cá linh non, lòng ròng, rô ron, sặt nhí… chào mời đon đả kèm theo “hướng dẫn sử dụng” chiên giòn, kho lạt…

Hồi đó, nhà ở kề sông nên trong xóm không thiếu những tay sát cá. Như chú Cum con ông Năm vậy, chú chỉ cần quăng cái chài là chắc có cá ăn, xuống sông bơi là có tôm sông tươi xanh lận lưng đem về…

Nhưng ông Năm rất ngặt, ông ăn chay trường và thường bận bộ bà ba đứng trên bờ la rầy chú Cum mà như còn muốn dặn cả tụi nhỏ chúng tôi “sa mưa bắt gì bắt không được bắt cá non, lòng ròng, tội nghe con”. Bởi ông nói loài cá sông mỗi năm chỉ sinh sản một đợt đầu mưa rồi nó bơi dài theo sông mới dần dần lớn...

Nhưng giờ đây, khi mà cá đồng và nhất là cá linh non, lòng ròng… giá cao ngất ngưởng thì rất nhiều người dùng các loại lưới mùng đánh bắt gần như tận diệt. Nhiều người còn dùng điện, hóa chất đánh bắt kiểu giết hàng loạt, nên cá tép càng lâm cảnh hiểm nghèo. Trong khi đó, cá trứng, cá non chính là nguồn giống để tái tạo thủy sản tự nhiên. Nếu cứ khai thác, đánh bắt kiểu tận thu từ cá bé đến cá lớn, thì nguồn lợi nào còn?

Rất mừng là trước mùa nước nổi năm nay, tỉnh đầu nguồn An Giang đã nghiêm cấm đóng đáy bắt cá linh non từ tháng 6 cho đến hết tháng 8, kích cỡ cá linh khai thác không được nhỏ hơn 50mm. Bên nhánh sông Tiền, Đồng Tháp cũng quy định hạn chế đánh bắt cá đồng khi còn trong giai đoạn trưởng thành.

Những nghiêm lệnh này bước đầu đã tạo được ý thức trong người dân miền sông nước. Quả là đáng mừng. Thật ra, chuyện cấm đánh bắt cá non nhiều nước khác đã làm từ lâu, như Thái Lan, Myanmar, Campuchia, Singapore,… đều có luật bảo vệ tài nguyên nghiêm ngặt. Theo đó, đánh bắt thủy hải sản phải tránh mùa sinh sản, không được bắt động vật chưa trưởng thành... và ai làm sai cứ theo luật mà phạt.

Đã qua rồi cái “thời bác Ba Phi” vui vẻ kể chuyện ở sông nước miền Tây với tôm đàn cá bầy, nay tài nguyên thiên nhiên không còn nhiều, nên rất cần luật pháp, quy định đi trước dẫn đường và người dân ý thức bảo vệ môi trường sinh thái.

Hãy thương con cá nhỏ!

PHƯƠNG NAM