Căng thẳng Israel - Iran tại Syria: Lo ngại thất thế

Tờ Business Insider ngày 4/5 đưa tin, Quốc hội Israel vừa thông qua điều luật trao quyền phát động chiến tranh cho Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng nước này, trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước Israel-Iran đang ngày càng leo thang.

Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng Israel được Quốc hội trao toàn quyền phát động chiến tranh

Tìm đủ mọi cớ

Đạo luật trên được thông qua với 62 phiếu thuận và 42 phiếu chống trong phiên họp Quốc hội Israel. Theo đó, để phát động chiến dịch quân sự quy mô lớn, Thủ tướng Benjamin Netanyahu sẽ chỉ cần thảo luận với Bộ trưởng Quốc phòng Israel chứ không cần Quốc hội phê chuẩn như trước đây nữa.

Nhiều ý kiến cho rằng điều luật mới sẽ trao quyền tối cao giúp ông Netanyahu tự do hành động và ra quyết định.

Quyết định này được đưa ra sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đích thân công bố trên truyền hình Tel Aviv nửa tấn tài liệu mật do cơ quan tình báo Mossad thu thập được từ Iran, đồng thời cáo buộc Iran nói dối về các chương trình hạt nhân của họ.

Theo tiết lộ của ông Netanyahu, tình báo Israel đã đột nhập vào nơi cất giấu tài liệu mật của Iran và lấy được 110.000 tài liệu về chương trình hạt nhân của Tehran.

Tuy nhiên, nửa tấn tài liệu mật được ông Netanyahu đưa ra nhằm phục vụ cho chiến dịch chống lại hồ sơ hạt nhân của Iran không đủ sức thuyết phục châu Âu cũng như nội bộ của Israel.

Tờ The Guardian của Anh tỏ ra rất nghi ngờ làm sao các điệp viên của Mossad lại chiếm được ngần ấy tài liệu mật của Iran một cách đơn giản và đưa về Israel ngay như vậy.

Trong khi đó, Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA Yukiya Amano cho biết IAEA có đầy đủ dữ liệu về các hoạt động hạt nhân của Iran từ sau 2009 và đã khép lại vấn đề này. Ngay trong nội bộ Israel cũng tỏ ra nghi ngờ về các tài liệu do Thủ tướng Netanyahu đưa ra.

Báo Haaretz của Israel viết rằng, các tài liệu này đã được IAEA đăng tải trong các báo cáo của mình.

Thậm chí, cựu Giám đốc Mossad Danny Yatom cũng nói rằng việc công bố các tài liệu mật của Iran do Cơ quan tình báo Mossad chiếm được không những đã không giúp được gì Israel trong việc tập hợp một mặt trận chống Iran, mà còn làm tăng thêm tiếng nói ủng hộ sự cần thiết phải duy trì Thỏa thuận hạt nhân đã ký giữa các cường quốc với Tehran.

Nguyên nhân sâu xa

Theo Trung tâm Nghiên cứu chính sách Arab, leo thang xung đột Israel - Iran thời gian gần đây do Israel lo ngại bị thất thế.

Trong thời gian trước, Israel không thể hiện sự phản đối mạnh mẽ đối với sự hiện diện quân sự của Iran ở Syria, nhưng những tháng gần đây, Israel đã đặt sự hiện diện quân sự của Iran ở vị trí đầu tiên trong danh sách các thách thức mà nước này phải đối mặt. 

Thủ tướng Netanyahu đã nhiều lần tuyên bố rằng chính quyền của ông sẽ không chấp nhận việc Iran tăng cường hiện diện quân sự ở Syria và lực lượng quân sự Israel sẵn sàng hành động để đạt được điều đó.

Còn Tham mưu trưởng quân đội Israel Gadi Eizenkot nói rằng Syria đang chuyển sang một giai đoạn mới và Iran đang tăng cường sự hiện diện quân sự của mình tại đó trên nhiều lĩnh vực.

Trong các cuộc tấn công chống lại sự hiện diện quân sự của Iran ở Syria, Israel đã nhằm vào các cơ sở, các nhà máy của Iran, cũng như loại bỏ các lực lượng Iran khỏi đường biên giới Syria-Iran. 

Sự thay đổi chính sách của Israel có 2 lý do chính: Một là, cuộc chiến tại Syria đã bước vào giai đoạn quyết định về mặt quân sự sau khi Iran và Nga đặt toàn bộ sức nặng của họ phía sau chính phủ Syria với mục tiêu đánh bại phe đối lập.

Thứ hai, việc tăng cường hiện diện quân sự của Iran ở Syria và việc tìm cách tiếp tục duy trì lâu hơn nữa tại đây sau khi cuộc chiến kết thúc là nhằm mục đích sử dụng sự hiện diện này như một lực lượng dự phòng chống lại Israel khi cần thiết.

Tiếp đó, việc tăng cường sự hiện diện quân sự của Iran ở Syria giúp cho việc thiết lập một đường kết nối trên bộ từ Iran tới Liban dễ dàng hơn, và đặc biệt là vì có khả năng Mỹ sẽ rút các lực lượng quân sự của mình khỏi Iraq và Syria, điều này có thể giúp Iran đưa quân và vũ khí tới cả Syria và Liban mà không gặp chút trở ngại nào.

Theo VIỆT ANH/SGGPO