Về chợ "Câu Lãnh" nghe kể chuyện xưa

Cập nhật, 15:19, Thứ Ba, 20/09/2016 (GMT+7)

Nếu ai có dịp về chợ TP Cao Lãnh (Đồng Tháp) hỏi đến câu chuyện mang tính huyền thoại tâm linh nhưng cũng đầy tính nhân văn của đôi vợ chồng đã hy sinh để mang lại sự sống cho nhiều người dân nơi đây thì ai ai cũng tường tận.

Trong đền thờ và tượng thờ ông bà Đỗ Công Tường.
Trong đền thờ và tượng thờ ông bà Đỗ Công Tường.

Người làm nghề kinh doanh mua bán lại càng tôn trọng, ngưỡng mộ hơn vì họ luôn tin rằng sự buôn may, bán đắt, gia đình hạnh phúc, khỏe mạnh, làm ăn phát đạt chính là nhờ sự hộ trì của vợ chồng ông Đỗ Công Tường, mà người dân bản xứ quen gọi là vợ chồng ông chủ chợ “Câu Lãnh”.

Bà Nguyễn Thị Kim Loan (ngụ phường Mỹ Phú- TP Cao Lãnh) là hộ kinh doanh mặt hàng kim khí điện máy tại chợ này đã 30 năm cho biết: “… Ông bà chủ chợ rất linh ứng, luôn phù hộ cho bà con mua bán khỏe mạnh, làm ăn tấn tài, tấn lộc, nên tụi tui thường xuyên đến đây thắp hương, khấn nguyện…”

Chuyện kể rằng: Thuở xưa, khu vực chợ này hoang sơ, vắng vẻ. Khoảng năm 1810, trong đoàn người từ miền Trung vào đây lập nghiệp, có ông bà Đỗ Công Tường, tên thường gọi là Lãnh. Nhờ chí thú làm ăn, kinh tế ông bà ngày một khá giả. Ông bà lập được một vườn quýt rất lớn tạo nơi thuận tiện mua bán trao đổi, lâu ngày thành một chợ nhỏ ngày càng sung túc.

Do tánh tình hiền lành, nhân hậu, thường giúp đỡ kẻ hoạn nạn, khuyên bảo mọi người ăn ở ngay thẳng, nên ông được dân cử giữ chức câu đương, lo phân xử những vụ tranh chấp trong làng. Do đó, chợ đổi tên là chợ Ông Câu.

Năm Canh Thìn (1820), địa phương này xảy ra dịch tả rất nghiêm trọng làm nhiều người chết. Nhiều bô lão cho rằng do bị trời quở phạt.

Thương nhân dân, ông bà bèn lập bàn thờ giữa chợ ông Câu van vái và xin thế mạng cả hai để người dân khỏi bệnh. Rất lạ lùng là khi lập đàn trời cầu nguyện cho dân tai qua nạn khỏi từ ngày mùng 6 đến ngày mùng 8 thì sáng mùng 9 bà bỗng lâm bệnh, đến tối thì qua đời. Đang lo tang lễ cho bà, thì ông cũng phát bệnh qua đời. Qua ngày sau, nhân dân bỗng nhiên khỏi bệnh.

Tưởng nhớ công ơn và sự hy sinh ấy nên người dân cùng nhau dựng ngôi miếu thờ ông bà bên rạch Thầy Khâm, gọi là miếu Ông Bà Chủ Chợ. Từ đó, chợ Ông Câu được gọi là chợ Câu Lãnh, lâu ngày nói trại thành Cao Lãnh. Hiện nay tỉnh Đồng Tháp có hai đơn vị hành chính cùng tên là huyện Cao Lãnh và TP Cao Lãnh.

Giai thoại thứ hai về vợ chồng ông bà chủ chợ là những năm đầu thế kỷ XX, một số cư dân từ miền Bắc và miền Trung vào đây làm ăn sinh sống bỗng nhiên bị bệnh lạ phát sinh. Nghe đồn về sự linh ứng của ông bà chủ chợ nên họ đến đây thắp hương cầu nguyện. Bất ngờ xảy đến là tất cả bệnh nhân bỗng nhiên khỏi bệnh.

Từ đó, họ thành lập Hội cúng tế để cúng bái, duy tu, bão dưỡng, xây dựng đền khang trang cho đến ngày nay. Năm 1936, vua Bảo Đại phong sắc cho ông bà là “Dực bảo trung hưng linh phù chi thần”. Từ đó, miếu ngày càng được trùng tu, mở rộng.

Ngôi đền hiện nay nằm tại trung tâm thành phố, có không gian rộng lớn nên rất thuận tiện cho mọi người đến viếng thăm, cúng bái. Phía trước cổng có tượng của 4 con sư tử đặt ở 2 bên.

Ở mỗi cửa của cổng tam quan đều có mái nóc, trên có lợp ngói, được trang trí nhiều hoa văn họa tiết, nổi bật với 2 gam màu vàng và đỏ. Sau cổng là một khoảng sân hơi hẹp có nhiều cây kiểng quý như: mai vàng, mai chiếu thủy, thiên tuế.

Đền thờ gồm có một nhà chính và một nhà phụ. Ngay cửa chính của đền thờ là một tấm bia bằng kim loại ghi công tích của ông bà.

Trong chánh điện chia thành nhiều gian, mỗi gian có một trang thờ riêng, thờ các vị thần khác nhau, như gian thờ Quan Thánh Đế, gian thờ Khổng Tử và có cả gian thờ Thành hoàng của đình thần Đình Trung. Phía sau cùng là gian chính điện, nơi thờ ông bà.

Đền thờ ông bà chủ chợ Đỗ Công Tường đã được UBND tỉnh Đồng Tháp xếp hạng di tích vào ngày 20/4/2001 gắn với một giai thoại về nhân nghĩa ở đời.

 Bài, ảnh: TRƯƠNG THANH LIÊM