Con sinh ra trong trường hợp mang thai hộ vì mục đích nhân đạo

Vợ chồng tôi thuộc diện hiếm muộn định nhờ người bà con mang thai hộ, vì tình nghĩa chị cũng tự nguyện nhận lời giúp vợ chồng tôi. Nhưng chúng tôi không biết trách nhiệm với chị như thế nào? Sau khi con được sinh ra, chúng tôi có được nhận con liền không và trách nhiệm của chúng tôi như thế nào?

Tr.V.T. (TP Vĩnh Long)

Trả lời:

Theo khoản 22 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình: Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là việc một người phụ nữ tự nguyện, không vì mục đích thương mại giúp mang thai cho cặp vợ chồng mà người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bằng việc lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó cấy vào tử cung của người phụ nữ tự nguyện mang thai để người này mang thai và sinh con. Nếu việc nhờ mang thai hộ của vợ chồng anh thuộc trường hợp này được xem là mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Theo Điều 94 Luật Hôn nhân và Gia đình: Con sinh ra trong trường hợp mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là con chung của vợ chồng nhờ mang thai hộ kể từ thời điểm con được sinh ra.

Điều 98 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định quyền, nghĩa vụ của bên nhờ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, như sau:

1. Bên nhờ mang thai hộ có nghĩa vụ chi trả các chi phí thực tế để bảo đảm việc chăm sóc sức khỏe sinh sản theo quy định của Bộ Y tế.

2. Quyền, nghĩa vụ của bên nhờ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo đối với con phát sinh kể từ thời điểm con được sinh ra. Người mẹ nhờ mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về lao động và BHXH từ thời điểm nhận con cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi.

3. Bên nhờ mang thai hộ không được từ chối nhận con. Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ chậm nhận con hoặc vi phạm nghĩa vụ về nuôi dưỡng, chăm sóc con thì phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con theo quy định của luật này và bị xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan; nếu gây thiệt hại cho bên mang thai hộ thì phải bồi thường. Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ chết thì con được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật đối với di sản của bên nhờ mang thai hộ.

4. Giữa con sinh ra từ việc mang thai hộ với các thành viên khác của gia đình bên nhờ mang thai hộ có các quyền, nghĩa vụ theo quy định của luật này, Bộ luật Dân sự và luật khác có liên quan.

5. Trong trường hợp bên mang thai hộ từ chối giao con thì bên nhờ mang thai hộ có quyền yêu cầu tòa án buộc bên mang thai hộ giao con.

Luật sư TRẦN VĂN SỸ