Mua bán thuốc lá lậu: phức tạp, khó xử lý

Tình hình mua bán, vận chuyển thuốc lá lậu thời gian qua tại các tỉnh miền Tây, trong đó có Vĩnh Long được đánh giá có diễn biến phức tạp. Các đối tượng phạm pháp rất tinh vi, tìm cách đối phó lực lượng chức năng để vận chuyển từ số lượng nhỏ lẻ hoặc số lượng lớn thuốc lá lậu và mang đi tiêu thụ khắp nơi.

Thời gian qua, cơ quan chức năng đã phát hiện, tịch thu số lượng lớn thuốc lá lậu.

Thuốc lá nhập lậu gây thiệt hại rất lớn về kinh tế, mất an ninh trật tự, làm thất thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến công ăn việc làm của người lao động và các ngành sản xuất phụ trợ.

Hành vi buôn lậu thuốc lá nếu trót lọt có thể mang về “siêu lợi nhuận”, vì thuốc lá là mặt hàng phải chịu rất nhiều loại thuế, trong đó có thuế tiêu thụ đặc biệt 70% và thuế nhập khẩu 135%.

Lợi nhuận từ buôn lậu thuốc lá được Bộ Công an đánh giá chỉ xếp sau ma túy, nên nhiều đối tượng sẵn sàng lao vào con đường phạm pháp.

Ông Nguyễn Triết- Tổng Thư ký Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam- nhận định, ngoài sức hấp dẫn từ lợi nhuận, còn nhiều nguyên nhân buôn lậu thuốc lá ngày càng manh động, bất chấp sự kiểm soát của pháp luật là mặt hàng này gọn nhẹ, dễ vận chuyển.

Theo Chi cục Quản lý thị trường (Sở Công thương tỉnh Vĩnh Long), tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung và mặt hàng thuốc lá nói riêng trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biến phức tạp, gây thiệt hại lớn cho phát triển kinh tế- xã hội và sản xuất.

Thuốc lá ngoại nhập lậu tuy là mặt hàng cấm nhưng vẫn được bày bán công khai ở nhiều nơi. 6 tháng đầu năm nay, lực lượng quản lý thị trường phát hiện và xử lý 165 vụ vi phạm về mua bán, vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu, tịch thu hơn 17.000 bao thuốc lá các loại, phạt hành chính trên 717 triệu đồng.

Chỉ riêng trong tháng 6/2018, đã kiểm tra, xử lý 34 hành vi vận chuyển và kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu, tịch thu trên 5.000 bao thuốc lá các loại, phạt hành chính trên 196 triệu đồng.

Điều tra của lực lượng công an cho thấy, hầu hết thuốc lá ngoại nhập lậu đều là mang nhãn hiệu Hero hoặc Jet.

Thủ đoạn hoạt động của các đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu thường là gửi xe khách hoặc chở bằng xe gắn máy, ngụy trang bằng cách giấu trong cốp xe hoặc giỏ xách.

Nguồn thuốc lá lậu được lấy từ các tỉnh biên giới như Đồng Tháp, Long An,... và mang về các tỉnh khác “phân phối” nhỏ lẻ lại cho các cửa hàng tạp hóa.

Tại hội nghị tuyên truyền về hệ lụy của buôn bán, vận chuyển và tàng trữ thuốc lá nhập lậu đối với kinh tế và trật tự an toàn xã hội, vừa diễn ra vào cuối tháng 7 tại TP Cần Thơ, đã đưa ra thông tin về tình hình vận chuyển thuốc lá lậu diễn ra vô cùng phức tạp trên tuyến biên giới Tây Nam.

Các đối tượng vận chuyển thuốc lá nhập lậu phần lớn là lái xe, lợi dụng đêm tối, các đối tượng này cất giấu, chia nhỏ thuốc lá nhập lậu, cất giấu trong vách ngăn ô tô.

Một số phương tiện xe khách thiết kế hầm chứa thuốc lá nhập lậu rất tinh vi nhằm qua mắt lực lượng chức năng hoặc vận chuyển bằng xe gắn máy đi thành từng đoàn, khi phát hiện có lực lượng chức năng kiểm tra thì báo cho nhau để đối phó, trốn tránh.

Ông Đỗ Hữu Quang- Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (Sở Công thương tỉnh Vĩnh Long)- cho biết: Vi phạm về hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng cấm đang gia tăng, phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi.

Thời gian tới, chi cục sẽ tăng cường kiểm tra thuốc lá điếu nhập lậu, tăng cường phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra hàng cấm, hàng ngoại nhập lậu trên khâu lưu thông, tăng cường công tác tuyên truyền góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại.

Để tăng cường hiệu quả việc phòng chống buôn lậu thuốc lá, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho biết, sẽ kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính xem xét tạm thời chưa thực hiện phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá.

Đồng thời, sẽ kiến nghị Chính phủ và các bộ ngành liên quan cho phép trích kinh phí từ quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá cho công tác phòng chống thuốc lá nhập lậu.

Bởi hiện nay, toàn bộ kinh phí từ quỹ này chỉ dành cho hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá, trong khi hoạt động phòng chống buôn lậu thuốc lá còn rất nhiều khó khăn, lại không có kinh phí.

Bài, ảnh: NGUYÊN HƯNG