Xử lý tồn tại để giải ngân tối đa các dự án ODA

Từ nay đến cuối năm, còn lượng vốn khoảng 41.000 tỷ đồng, tương đương 69% kế hoạch được giao. Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc “về tình hình thực hiện, giải ngân các chương trình/dự án ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài” hôm 29/10/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung xử lý dứt điểm các tồn tại, vướng mắc để giải ngân tối đa khoản vốn này.

Tỉnh đang tranh thủ nguồn vốn vay ODA, đầu tư mở rộng nâng cấp đô thị Việt Nam- Tiểu dự án TP Vĩnh Long.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, ODA là một nguồn lực quan trọng phát triển đất nước. Các bộ, ngành có trách nhiệm trong việc tìm nguồn lực để phát triển khi hiện nay còn nhiều vấn đề bức xúc về vốn mà nguồn ngân sách nhà nước chưa đủ, như: phát triển cơ sở hạ tầng, văn hóa xã hội, giao thông…

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch- Đầu tư (ĐT), ước giải ngân kế hoạch ĐT vốn nước ngoài đến ngày 31/10/2020 đạt 18.089 tỷ đồng, bằng 30,15% kế hoạch được giao. Mức giải ngân này đã tăng từ 21,26% trong 8 tháng lên 30,15% trong 10 tháng, cao hơn cùng kỳ năm 2019.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, giải ngân vốn ĐT ngân sách nhà nước đạt trên 60% là mức cao nhất từ trước đến nay. Giải ngân ODA cũng có chuyển biến, nhưng tỷ lệ còn thấp.

Thủ tướng đề nghị làm rõ nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, cơ quan nào gây khó khăn, phiền hà cho thủ tục ODA phải nói rõ... Phải “xắn tay vào cuộc”- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu, đến cuối năm phải đạt được tỷ lệ giải ngân cao hơn nữa. Địa phương nào không làm được thì báo cáo điều chuyển, cắt vốn, thậm chí sang năm 2021, 2022 không bố trí vốn nữa.

Theo Bộ trưởng Kế hoạch- ĐT Nguyễn Chí Dũng, do hầu hết hoạt động của các dự án gắn với yếu tố nước ngoài nên tiến độ thực hiện dự án ODA chịu tác động nặng nề của đại dịch COVID-19, từ khâu nhập máy móc, thiết bị cho đến huy động chuyên gia, nhân công, nhà thầu nước ngoài, tư vấn giám sát.

Nhiều dự án do chuẩn bị ĐT không kỹ, áp dụng các công nghệ nhanh thay đổi, dẫn đến phải điều chỉnh lại thiết kế, tăng chi phí, phải tiến hành các thủ tục gia hạn thời gian thực hiện dự án, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ, giải ngân vốn nước ngoài.

Trong khi đó, theo báo cáo của UBND tỉnh Vĩnh Long, năm 2002 tỉnh có 4 dự án ODA, kế hoạch vốn là 228,8 tỷ đồng; thực hiện và giải ngân đến 30/9 là 33,477 tỷ đồng, đạt 14,63%, tăng 13,6% so tháng 8. Vốn ODA kéo dài năm 2019 sang 2020 gồm 3 dự án, kế hoạch vốn 38,121 tỷ đồng, giải ngân 552 triệu đồng, đạt 1,45% kế hoạch.

Vĩnh Long kiến nghị Trung ương hỗ trợ ký hiệp định với Chính phủ Áo để thực hiện Dự án Đầu tư trang thiết bị Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Tồn tại ở các dự án này là do các chủ ĐT thực hiện chậm công tác giải phóng mặt bằng, thiết kế thi công- dự toán, lựa chọn nhà thầu thi công đối với các dự án.

Tỉnh cũng nêu giải pháp trong thời gian tới là tập trung công tác lựa chọn nhà thầu thực hiện; phối hợp bộ ngành Trung ương ký hiệp định tài trợ thực hiện dự án ĐT trang thiết bị Bệnh viện Đa khoa tỉnh để sớm triển khai dự án.

Kết luận tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lưu ý, từ đây đến cuối năm nguồn vốn chưa giải ngân còn rất lớn. Vì vậy, các địa phương tiếp tục đẩy mạnh giải ngân vốn ĐT công ở từng dự án để đạt con số cao nhất.

Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị phải coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm năm 2020 để nâng cao tinh thần, thái độ, năng lực làm việc của đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ thực thi chính sách. Hoàn thiện các văn bản pháp lý nhằm đơn giản thủ tục phê duyệt điều chỉnh dự án ĐT.

Bộ Kế hoạch- ĐT, hàng tháng tổng hợp trình Thủ tướng xem xét, điều chuyển nội bộ vốn ODA giữa các dự án trong bộ, ngành, địa phương, đặc biệt các hiệp định vay sắp kết thúc năm 2020- 2021, không thể chấp nhận có tình trạng có vốn, có tiền mà không tiêu được, không phát triển được.

Đồng thời cần chấm dứt tình trạng ghi danh mục mà không có dự án. “Cuối năm sẽ kiểm điểm xem tỉnh, thành phố nào làm tốt, phê bình địa phương không làm tốt”- Thủ tướng nêu rõ, đồng thời cũng tin rằng qua hội nghị này, việc thực hiện sẽ có chuyển biến mạnh mẽ hơn.

Bài, ảnh: NGUYỄN HOÀNG