Xuất khẩu lúa gạo không thể thiếu vai trò doanh nghiệp

Năm 1989- 2019, tròn 30 năm hạt gạo Việt Nam góp mặt vào thị trường toàn cầu, chấm dứt thời kỳ thiếu gạo, chuyển sang xuất khẩu.

Việt Nam sản xuất trung bình khoảng 26- 28 triệu tấn gạo/năm, sau khi dành cho tiêu thụ trong nước, khối lượng gạo xuất khẩu khoảng 6- 6,5 triệu tấn gạo/năm, trong đó, vùng ĐBSCL chiếm hơn 50% sản lượng và hơn 90% lượng gạo xuất khẩu của cả nước. Còn 9 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã xuất trên 5 triệu tấn gạo, giá bình quân đạt 435,6 USD/tấn.

Có thể nói, xuất khẩu gạo đã “vươn mình như Phù Đổng”, trong đó doanh nghiệp giữ vai trò là trung tâm trong thực hiện. Điều này tại hội thảo “Vai trò của doanh nghiệp trong phát triển chuỗi giá trị lúa gạo bền vững tại ĐBSCL”, diễn ra sáng 16/10, tại TP Rạch Giá (Kiên Giang) cũng đã khẳng định.

Chưa bao giờ vai trò của doanh nghiệp trở nên rõ ràng như hiện nay. Mà cụ thể là thông qua mô hình cánh đồng mẫu lớn, người ta càng khẳng định: nơi nào có bóng dáng của nhà doanh nghiệp tâm huyết, nơi đó bà con nông dân có cải tiến đáng kể thu nhập và an sinh xã hội.

Tập đoàn Lộc Trời là điển hình khi liên kết với hàng chục ngàn hộ nông dân làm chuỗi lúa gạo, cho nông dân vay vốn mua giống, vật tư không tính lãi trong thời gian 120 ngày, chuyển giao quy trình và kiểm soát quá trình sản xuất, hỗ trợ thu hoạch, sấy bảo quản miễn phí, mua lúa tươi theo giá thị trường. Từ đó, hình thành mối liên kết “nông dân nhỏ- cánh đồng lớn”, giúp doanh nghiệp chủ động nguồn gạo nguyên liệu chế biến xuất khẩu, xác định được giá thành, truy xuất nguồn gốc.

Phó Giám đốc Chi nhánh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tại TP Hồ Chí Minh Trần Ngọc Liêm cho rằng, tăng cường năng lực cho doanh nghiệp lúa gạo là giải pháp phát triển chuỗi lúa gạo bền vững. Nông dân có đầu ra ổn định, doanh nghiệp có vùng nguyên liệu trồng lúa đáp ứng được các tiêu chuẩn kỹ thuật xuất khẩu, tạo thành quy trình sản xuất khép kín làm cơ sở tiến tới xây dựng thương hiệu tiếp cận thị trường bền vững hơn.

HOÀNG MINH